پولیپ های رحمی(Uterine polyps )که به آنها پولیپ‌های آندومتر نیز گفته می‌شود، زائده‌هایی هستند که بر روی لایه داخلی رحم (آندومتر) تشکیل می‌شوند. این زائده‌ها معمولاً غیرسرطانی و خوش‌خیم هستند، اگرچه در موارد نادری ممکن است به سرطان تبدیل شوند. پولیپ‌های رحمی می‌توانند اندازه‌های مختلفی داشته باشند و به صورت منفرد و یا متعدد ظاهر شوند.
ویژگی‌ها:
شکل پولیپ‌های رحمی معمولاً گرد یا بیضی است. از لحاظ اندازه از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر متغیر هستند. ساختار آنها از بافت آندومتر، عروق خونی و نیز بافت همبند تشکیل شده‌اند. اتصال آنها به رحم، ممکن است از طریق ساقه نازک (پولیپ ساقه‌دار) یا پایه پهن (پولیپ پایه‌دار) به دیواره رحم متصل شوند.
علل و عوامل خطر:
علت دقیق تشکیل پولیپ‌های رحمی به‌طور کامل مشخص نیست، اما تصور می‌شود که عوامل هورمونی نقش مهمی در ایجاد آنها داشته باشند. استروژن به‌ویژه در رشد این پولیپ‌ها تأثیرگذار است.
از عوامل خطر پولیپ‌های رحمی می توان به موارد زیر اشاره نمود: سن( بیشترین شیوع در زنان ۴۰ تا ۵۰ ساله، به‌ویژه در حوالی یا پس از یائسگی)، تغییرات هورمونی( نوسانات سطح استروژن)، چاقی، فشار خون بالا، مصرف تاموکسیفن( دارویی برای درمان سرطان پستان که ممکن است خطر پولیپ‌ها را افزایش دهد)،سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یا سایر شرایط منجر به تخمک‌گذاری نامنظم.
علائم:
همه زنان مبتلا به پولیپ رحمی علائم را تجربه نمی‌کنند. اما در صورت وجود علائم، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی نامنظم قاعدگی
- قاعدگی سنگین(منوراژی)
- خونریزی بین دوره‌های قاعدگی
- خونریزی پس از یائسگی
- ناباروری ( پولیپ‌ها ممکن است در لانه‌گزینی اختلال ایجاد کنند یا خطر سقط جنین را افزایش دهند)
تشخیص:
- سونوگرافی ترانس‌واژینال
- هیستروسونوگرافی (سونوگرافی با تزریق سالین) : یک سونوگرافی تخصصی است که با استفاده از تزریق محلول نمکی به داخل حفره رحم برای مشاهده بهتر رحم انجام می شود.
- هیستروسکوپی : وارد کردن یک دوربین باریک و نورانی از طریق دهانه رحم برای مشاهده مستقیم داخل رحم می باشد
- بیوپسی آندومتر: نمونه‌برداری از لایه داخلی رحم برای بررسی و رد احتمال سرطان است.
درمان:
درمان پولیپ‌های رحمی به اندازه، علائم، سن بیمار و تمایل او به باروری آینده، بستگی دارد.
گزینه‌های درمانی:
- پیگیری: پولیپ‌های کوچک و بدون علائم ممکن است نیاز به درمان فوری نداشته باشند.
- داروها: درمان‌های هورمونی
- جراحی برای برداشتن پولیپ (پولیپکتومی): در طی هیستروسکوپی انجام می‌شود. یک عمل سرپایی بوده و پولیپ‌های برداشته‌شده معمولاً برای بررسی بافت‌شناسی (پاتولوژی) ارسال می‌شوند.
عوارض:
- ناباروری: پولیپ‌ها ممکن است در لقاح یا لانه‌گزینی تخمک اختلال ایجاد کنند.
- سرطان : در موارد نادر، پولیپ‌های رحمی ممکن است سرطانی شوند یا نشان‌دهنده سرطان آندومتر باشند.
پیشگیری:
اگرچه راهی قطعی برای پیشگیری از پولیپ‌های رحمی وجود ندارد، اما اقدامات زیر می‌تواند کمک‌کننده باشد:
- انجام معاینات منظم زنان.
- مدیریت شرایطی مانند چاقی و فشار خون بالا.
- ارزیابی به‌موقع خونریزی‌های غیرطبیعی.
در صورت تجربه علائمی مانند خونریزی نامنظم یا سنگین، به‌ویژه پس از یائسگی، با یک متخصص زنان مشورت کنید تا ارزیابی و درمان مناسب انجام شود.
